Σαχτούρης Μίλτος
[Πηγή: Λογοτεχνικό Ημερολόγιο των εκδόσεων Γαβριηλίδη ] [Πηγή: Αρχείο Ε.Λ.Ι.Α. ]
Τόπος Γέννησης: Αθήνα
Έτος Γέννησης: 1919
Έτος Θανάτου: 2005
Λογοτεχνικές Κατηγορίες: Ποίηση
Βιογραφικό Σημείωμα
ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ (1919-2005)
Ο Μίλτος Σαχτούρης γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος του δικαστικού και κρατικού νομικού συμβούλου Δημητρίου Σαχτούρη και δισέγγονος του ναυάρχου και αγωνιστή του ’21 Γεωργίου Σαχτούρη από την Ύδρα. Το 1937 γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, εγκατέλειψε όμως τις σπουδές του στο τέταρτο έτος και αφοσιώθηκε στη λογοτεχνία, ζώντας από την πατρική του περιουσία. Το 1944 δημοσίευσε ποιήματα στο περιοδικό Ελεύθερα Γράμματα και ένα χρόνο αργότερα εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Η λησμονημένη. Ακολούθησαν οχτώ ποιητικές συλλογές που εκδόθηκαν και στο συγκεντρωτικό τόμο Ποιήματα (1945-1971) του 1977, καθώς επίσης τα Χρωμοτραύματα (1980) και τα Εκτοπλάσματα (1986). Η τελευταία του ποιητική συλλογή με τίτλο Ανάποδα γυρίσαν τα ρολόγια κυκλοφόρησε από τον Κέδρο το 1998. Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση έργων του Μπέρτολντ Μπρεχτ και του Φραντς Κάφκα και συνεργάστηκε με περιοδικά όπως Τα Νέα Γράμματα, Το Τετράδιο, Τα Νέα Ελληνικά, Το τράμ, Η λέξη. Τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο σε διεθνή διαγωνισμό ποίησης της ιταλικής ραδιοφωνίας (1956), το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1962), τη χορηγεία του ιδρύματος Φορντ (1972), το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1987 για τη συλλογή Εκτοπλάσματα). Ο Μίλτος Σαχτούρης ξεκίνησε να γράφει ποιήματα κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, όταν ακόμη ήταν φοιτητής στη Νομική. Τότε γνωρίστηκε με το Νίκο Εγγονόπουλο και ήρθε σε επαφή με το καλλιτεχνικό ρεύμα του υπερρεαλισμού, τα μηνύματα του οποίου αφομοίωσε δημιουργικά στην πορεία του προσδιορισμού της προσωπικής του ποιητικής έκφρασης. Η ποίησή του κυριαρχείται από συμβολικά και αρχετυπικά στοιχεία και κινείται στα εφιαλτικά πλαίσια του κλειστού ποιητικού του κόσμου, παρουσιάζοντας χαρακτηριστικές θεματολογικές, γλωσσικές και εκφραστικές εμμονές, πάντα όμως με μια βαθύτερη, αν και έμμεση, πολιτική αγωνία.
Πέθανε στις 29 Μαρτίου 2005.
1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Μίλτου Σαχτούρη βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Μίλτος Σαχτούρης», Η ελληνική ποίηση· Η πρώτη μεταπολεμική γενιά, σ.226-228. Αθήνα, Σοκόλης, 1982, Γεράνης Στέλιος, «Σαχτούρης Μίλτος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας12. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Ζήρας Αλεξ., «Σαχτούρης Μίλτος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9α. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
πύλη για την ελληνική γλώσσα
http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html
• Αμπατζοπούλου Φραγκίσκη, «Τα ποιήματα του Μίλτου Σαχτούρη: κάτι επικίνδυνα κομμάτια», Η λέξη4, 5/1981, σ.272-277.
• Αναγνωστάκη Νόρα, «Οι “Δύσκολοι καιροί” μέσα από την ποίηση του Μίλτου Σαχτούρη», Κριτική10, 1960.
• Αργυρίου Αλεξ., «Μίλτος Σαχτούρης», Η ελληνική ποίηση· Η πρώτη μεταπολεμική γενιά, σ.226-228. Αθήνα, Σοκόλης, 1982.
• Αργυρίου Αλεξ., «Μίλτου Σαχτούρη: Με το πρόσωπο στον τοίχο», Αγγλοελληνική Επιθεώρηση, Χειμώνας 1954-1955 (τώρα και στον τόμο Διαδοχικές αναγνώσεις Ελλήνων υπερρεαλιστών, σ.215-221. Αθήνα, Γνώση, 1983.
• Βαρίκας Βάσος, «Νέες ποιητικές συλλογές. Μίλτου Σαχτούρη: Τα στίγματα – Άκου Δασκαλόπουλου: Το σχήμα της απουσίας», Συγγραφείς και κείμεναΑ’· 1961-1965, σ.104-106. Αθήνα, Ερμής, 1975 (πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα Το Βήμα, 4/11/1962).
• Δαββέτας Νίκος Γ., «Πρόσωπα και προσωπεία στην ποίηση του Μίλτου Σαχτούρη», Η λέξη103, 5-6/1991, σ.391-394.
• Δάλλας Γιάννης, Εισαγωγή στην ποίηση του Μίλτου Σαχτούρη. Αθήνα, Κείμενα, 1979.
• Δάλλας Γιάννης, «Η ποιητική πρωτοπορία και ο Μίλτος Σαχτούρης», Πλάγιος Λόγος, σ.277-356. Αθήνα, Καστανιώτης, 1989.
• Δάλλας Γιάννης, Ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης. Αθήνα, Κέδρος, 1997.
• Δεληολάνης Γιάννης, «Το πνεύμα και το τραύμα · Εντυπώσεις από την ποίηση του Μίλτου Σαχτούρη», Διαβάζω374, 5/1997, σ.64-67.
• Ζήρας Αλεξ., «Σαχτούρης Μίλτος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9α. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.
• Θέμελης Γιώργος, «Μίλτος Σαχτούρης», Η νεώτερη ποίησή μας, σ.211-220. Αθήνα, Φέξης, 1963.
• Καραντώνης Αντρέας, «Μίλτος Σαχτούρης», Η ποίησή μας μετά τον Σεφέρη, σ.307-323. Αθήνα, Δωδώνη, 1976.
• Καραντώνης Ανδρέας, «Μίλτου Σαχτούρη: Χρωμοτραύματα», Νέα Εστία110, ετ.ΝΕ’, 1/7/1981, αρ.1296, σ.891-893.
• Κεφαλάς Ηλίας, «Η αναζήτηση της ομορφιάς και η δίψα της ύπαρξης», (κριτική για την Καταβύθιση), Διαβάζω263, 15/5/1991, σ.64-67.
• Κούρτοβικ Δημοσθένης, «Μίλτος Σαχτούρης», Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς· Ένας κριτικός οδηγός, σ.208-209. Αθήνα, Πατάκης, 1995.
• Κωνσταντινίδης Θάνος, Οι μεταμορφώσεις στην ποίηση του Μίλτου Σαχτούρη. Αθήνα, Νεφέλη, 1985.
• Λάζαρης Νίκος, Κριτική για την Καταβύθιση, Πλανόδιον15, 12/1991, σ.271-274.
• Μαρωνίτης Δ.Ν., Κριτική για τα Ποιήματα, Το Βήμα, 3/6/1978.
• Μαρωνίτης Δ.Ν., Σαχτούρης: Άνθρωποι-Χρώματα-Ζώα-Μηχανές. Αθήνα, Γνώση, 1980.
• Μενδράκος Τάκης, «Ο Μίλτος Σαχτούρης και ο ρεαλισμός του παραλόγου», Επίκαιρα, 14/10/1982 (και στον τόμο Μικρές δοκιμές· Κριτικά σημειώματα & άρθρα, σ.13-15. Αθήνα, Σοκόλης, 1990).
• Μέντη Δώρα (εισαγωγή-ανθολόγηση κειμένων), Για τον Σαχτούρη· Κριτικά κείμενα. Λευκωσία, Αιγαίον, 1998.
• Μπεκατώρος Στέφανος, «Μίλτος Σαχτούρης · Από την ένοχη στην αθώα συνείδηση», Πόρφυρας74 (Κέρκυρας), 7-9/1995, σ.254-266.
• Μπεκατώρος Στέφανος, «Σκηνές από την έκπτωση στην ανάσταση · Μίλτου Σαχτούρη Ποιήματα (1945-1971)», Διαβάζω41, 4/1981, σ.65-68.
• Μπουκάλας Παντελής, Κριτική για το Ανάποδα γυρίσαν τα ρολόγια, Το Βήμα, 19/1/1999.
• Μπράβος Χρήστος, «Η κριτική και ο Μίλτος Σαχτούρης», Ο Πολίτης16, 4/1983, σ.24-25.
• Παπαντωνάκης Γεώργιος, «Καταλογική στρωματογραφία του σαχτουρικού ποιητικού σύμπαντος», Πλανόδιον26, 12/1997, σ.266-272.
• «Ποιος είναι ο τρελλός λαγός · Μια συνομιλία με τον Λευτέρη Ξανθόπουλο», Εντευκτήριο20, 9/1992, σ.5-12.
• Χατζηβασιλείου Βαγγέλης, Μίλτος Σαχτούρης· Η παράκαμψη του υπερρεαλισμού. Αθήνα, Εστία, 1992.
Αφιερώματα περιοδικών
• Γράμματα και Τέχνες16, 4/1983.
• Η λέξη123-124, 9-12/1994.
Συνεντεύξεις
• Στη Μικέλα Χαρτουλάρη, Τα Νέα, 26/10/1996.
• Στον Αντώνη Φωστιέρη και τον Θανάση Νιάρχο, Η λέξη4, 5/1981, σ.321-322.
Εργογραφία
(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)
Ι.Ποίηση
• Η λησμονημένη. Αθήνα, 1945.
• Παραλογαίς. Αθήνα, 1948.
• Με το πρόσωπο στον τοίχο. Αθήνα, 1952.
• Όταν σας μιλώ. Αθήνα, 1956.
• Τα φάσματα · ή Η χαρά στον άλλο δρόμο. Αθήνα, 1958.
• Ο περίπατος. Αθήνα, 1960.
• Τα στίγματα. Αθήνα, Κέδρος, 1962.
• Σφραγίδα · ή Η όγδοη σελήνη. Αθήνα, 1964.
• Το σκεύος. Αθήνα, Κείμενα, 1971.
• Χρωμοτραύματα. Αθήνα, Κέδρος, 1980.
• Εκτοπλάσματα. Αθήνα, Κέδρος, 1986.
• Καταβύθιση. Αθήνα, Κέδρος, 1990.
• Έκτοτε. Αθήνα, Κέδρος, 1996.
• Ανάποδα γυρίσαν τα ρολόγια. Αθήνα, Κέδρος, 1998.
ΙΙ.Συγκεντρωτικές εκδόσεις
• Ποιήματα 1945-1971. Αθήνα, Κέδρος, 1977.
• Φωνή από την άλλη ακρογιαλιά· Επιμ.-Ανθολ. Ζ.Σαμαρά. Αθήνα, Ερμής, 1997.
Ὁ στρατιώτης ποιητής
Δὲν ἔχω γράψει ποιήματα
μέσα σε κρότους
μέσα σε κρότους
κύλησε ἡ ζωή μου
Τὴ μιὰν ἡμέρα ἔτρεμα
τὴν ἄλλην ἀνατρίχιαζα
μέσα στὸ φόβο
μέσα στὸ φόβο
πέρασε ἡ ζωή μου
Δὲν ἔχω γράψει ποιήματα
δὲν ἔχω γράψει ποιήματα
μόνο σταυροὺς
σὲ μνήματα
καρφώνω
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου